نکات حقوقی خرید خودرو

بعد از کارشناسی خودرو مورد نظر از نظر فنی و بدنه و ...، زمانیکه از خرید خود مطمئن شدید باید از مراحل قانونی انتقال سند و همچنین تعویض پلاک و .... نیز اطلاعات کافی داشته باشید. فرقی نمی کند که خودروی خود را از نمایندگی های مجاز خودروسازی های کشور خریداری کنید یا از نمایشگاههای اتومبیل و یا از دوستان و آشنایان خود؛ در هر حالت شما باید با نحوه تنظیم مبایعه نامه خودرو و همینطور مراحل و هزینه های سند زدن آشنا باشید. قبل از اینکه بابت خرید خودرو وجهی پرداخت کنید باید به سند و برگ سبز آن دقت کنید؛ اگر سند خودرو به عنوان وثیقه در رهن سازمانی باشد فروشنده مگر در شرایط خاص اختیار فروش آن را نخواهد داشت. ممکن است فروشنده خودروی خود را به صورت اقساطی از شرکت های سازنده خودرو خریده باشد و روی سند آن مهر با عنوان در رهن خورده می شود که پس از پرداخت تمام اقساط خودرو مهر دیگری بر روی سند درج می شود که حاکی از فک رهن سند خودرو است به این نکته توجه کنید خودرویی که فک رهن نشده باشد، سند آن در دفاتر اسناد رسمی ثبت نمی شود.

اگر فروشنده وکیل مالک خودرو باشد باید وکالتنامه محضری شامل تمام مشخصات خودرو را ارائه دهد و در صورتیکه خودروی مورد نظر وراثتی باشد، وراث مالک خودرو به عنوان فروشنده باید برگه انحصار وراثت ارائه دهند و مبایعه نامه به امضای تمامی شرکا و یا وکیل قانونی آنها برسد.

بسته به اینکه خودروی خود را مستقیما از کارخانه سازنده و یا شرکت های مجاز واردات خودرو خریداری می کنید و یا در بازار آزاد خودروی صفر کیلومتر یا کارکرده معامله می کنید، مبایعه نامه فروش تنظیم می شود. برای تنظیم سند مبایعه نامه باید تمام قسمت های آن با دقت پر شوند.

1.  اولین ماده از قرارداد فروش خودرو مانند هر قرارداد دیگری شامل تکمیل مشخصات طرفین خریدار و فروشنده است. حتما به فروش وکالتی و یا وراثتی بودن و یا فک رهن شدن خودرو دقت فرمایید و مدارک لازم را رویت نمایید.

2.  مشخصات مورد معامله (خودرو) مانند مشخصات سندی، ظاهر فنی، شماره پلاک، رنگ و مدل خودرو، شماره شاسی و شماره موتور، بنزینی یا دوگانه سوز بودن خودرو به طور دقیق و کامل باید بررسی و در مبایعه نامه ذکر شود.

3.  به وضعیت بیمه نامه های شخص ثالث و بدنه با ذکر تاریخ شروع و پایان آن ها و شماره سریال و شرکت های بیمه گر در مبایعه نامه اشاره شود.

4.  قیمت خودروی مورد معامله و شرایط پرداخت باید به طور واضح در مبایعه نامه آورده شود.

5.  شناسایی و تعیین تکلیف هزینه های جانبی مانند خلافی خودرو، بدهی ها و عوارض سالانه شهرداری که پرداخت آن بر عهده فروشنده خواهد بود.

6.  تاریخ تعویض پلاک و انتقال رسمی سند در دفتر خانه هم از مواردی است که دقیقا باید در مبایعه نامه قید شود.

بیشتر بدانید: آنچه که خریداران خودرو باید بدانند

مراحل و هزینه های سند زدن

مهم ترین قسمت قانونی خرید هر اموالی انتقال سند به نام خودتان است. برای انتقال سند خودروی خریداری شده طرفین معامله باید در تاریخی که در مبایعه نامه و طبق توافق مشخص شده به دفتر خانه اسناد رسمی مراجعه کنند.

به این مسئله دقت کنید که سند خودرو قبلا به صورت محضری به نام فروشنده منتقل شده باشد؛ در غیر اینصورت باید به مالک قبلی که فروشنده شما خودرو را از وی خریده است (در واقع اولین مالک خریدار خودرو از کارخانه که سند خودرو به نام او باشد)، مراجعه کنید و او را پیدا کنید که احتمالا کار آسانی نخواهد بود.

مشکل دیگر انتقال سند خودرو این است که اگر شخصی سند خودروی خود را بابت بدهی در رهن شخص دیگری گذاشته باشد، این موضوع فقط در حاشیه سند خودرو و به صورت دست نویس قید می شود و اگر مالک خودرو درخواست سند المثنی نماید در سند جدید اشاره ای به این موضوع نخواهد شد و اگر خودروی خود را با سند المثنی بفروشد حتی در مراحل تعویض پلاک و انتقال سند به نام خریدار جدید هم به در رهن بودن سند اشاره ای نمی شود. ولی بعد از آن ابلاغیه توقیف خودرو برای خریدار صادر می گردد که خریدار یا باید بدهی فروشنده را پرداخت کند یا خودروی وی به علت بدهی توقیف شده و به پارکینگ منتقل می شود. پس در صورت معامله با سند المثنی محتاطانه عمل کنید.

برای انتقال سند باید برگ سبز خودرو و تاییدیه تعویض پلاک، بیمه شخص ثالث، کارت سوخت و برگه پرداخت عوارض سالانه شهرداری را به دفترخانه تحویل دهید. همچنین لازم است با هزینه های انتقال سند خودرو در دفتر خانه کاملا آشنا باشید تا در این زمینه دچار اختلاف با طرف مقابل نشوید. این هزینه ها عبارتست از هزینه حق ثبت و مالیات نقل و انتقال که پرداخت آن بر عهده فروشنده است و هزینه حق التحریر دفتر خانه که پرداخت آن بر عهده هر دو طرف معامله است مگر اینکه بر خلاف آن توافق شده باشد. این هزینه ها برای خودور های با مدل و قیمت مختلف متفاوت خواهد بود.

اخذ کد رهگیری در معاملات خودرو

در خرید و فروش خودرو هم مانند معاملات املاک، اخذ کد رهگیری جلوی بسیاری از کلاهبرداری های احتمالی را می گیرد. این کد صحت معامله را تا قبل از تعویض پلاک نشان می دهد. توسط این سامانه خودرو نمی تواند تا قبل از تعویض پلاک یا ابطال قرارداد قبلی، همزمان به بیش از یک نفر فروخته شود.  به طور کلی توصیه می کنیم چه بخواهید کد رهگیری بگیرید چه نخواهید؛ برای انجام معاملات خودرو حتما به نمایشگاه های مجاز دارای پروانه کسب و معتبر مراجعه کنید.

ارائه کد رهگیری تنها به منظور ساماندهی معاملات خودرو و جلوگیری کلاهبرداری های احتمالی است و به هیچ وجه مانع تعدد معاملات یک خودرو نمی باشد و خللی در کار خرید و فروش های پی در پی به وجود نمی آورد.

وکالتنامه تعویض پلاک

بعد از تنظیم قولنامه ، خریدار و فروشنده باید برای تعویض پلاک و نصب پلاک جدید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. همچنین فروشنده می تواند جهت تعویض پلاک خودرو به خریدار وکالتنامه رسمی بدهد؛ بدین ترتیب خریدار بدون حضور فروشنده و صرفا با ارائه وکالتنامه نسبت به تعویض پلاک اقدام می کند. اگر خریدار هرچه زودتر این کار را نکند، کلیه جرائم رانندگی و نمره های منفی توسط پلیس و دوربین های راهنمایی و رانندگی و حتی جرائم کیفری برای پلاک قبلی که متعلق به فروشنده است ثبت می شود که این مسئله مشکلاتی را برای فروشنده به همراه خواهد داشت. البته به عنوان خریدار هم به این نکته دقت کنید که در صورت داشتن وکالتنامه تعویض پلاک و یا انتقال سند هرچه زودتر باید نسبت به آن اقدام کنید؛ در غیر این صورت ممکن است در اثر فوت فروشنده و یا بروز اتفاقات دیگر، وکالتنامه مذکور از درجه اعتبار ساقط شود و مشکلات و خساراتی برای شما به وجود آورد.

برای تعویض پلاک باید مدارک زیر را ارائه دهید:

1.     اصل سند فروش کارخانه سازنده برای خودروهای تولید داخل

2.     اصل کارت شناسایی خودرو

3.     اصل سند مالکیت

4.     مدارک احراز هویت فروشنده و خریدار شامل اصل شناسنامه و کارت ملی

5.     اصل بیمه نامه شخص ثالث

6.     مدارک احراز محل سکونت خریدار مانند قبض برق و یا مبایعه نامه خرید و یا اجاره نامه هولوگرام دار خانه محل زندگی خریدار

7.     برگه معاینه فنی خودرو که توسط فروشنده ارائه می شود

8.     پرداخت هزینه تعویض پلاک که بر عهده خریدار خواهد بود.